Koncepcja smart villages. Przykłady z Polski

Cała książka do pobrania zarówno ze strony Researchgate.com jak i book.google.pl – link

Przemiany na obszarach wiejskich oraz szeroko pojęte problemy rozwoju tych rejonów są przedmiotem analiz naukowych i ożywionej od wielu lat debaty publicznej. Toczące się dyskusje wynikają z refleksji dotyczącej wzrostu efektywności działań polityk rozwoju obszarów wiejskich oraz poszukiwania nowych podejść do ich programowania na poziomie lokalnym. Są one również efektem rosnącego poczucia, że konieczna jest nie tylko efektywniejsza realizacja celów zrównoważonego rozwoju, ale też zmniejszanie dysproporcji w wymiarze społecznym i ekonomicznym pomiędzy wsią a miastem. Wśród pojawiających się wyzwań w ostatniej dekadzie na pierwszy plan wysuwa się problem przechodzenia ku społeczeństwu informacyjnemu, jednak należy podkreślić, że zachodzące zmiany zależą od globalnego rozwoju technologicznego i cyfrowego. Znaczenie tych przemian na obszarach wiejskich uzmysławia fakt, że zamieszkiwane są one przez około 1/4 społeczeństwa Unii Europejskiej. W Polsce odsetek ten jest znacznie wyższy i wynosi 40%. Uświadomienie sobie tego pozwala przyjąć, że przystosowanie się do przeobrażeń nie może być traktowane jako sposobność, ale konieczność, ponieważ coraz więcej aktywności realizowanych jest w świecie wirtualnym. Znaczenie technologii cyfrowo-komunikacyjnych wzmocniła w ostatnich miesiącach pandemia COVID-19, która część działań przeniosła w sferę wirtualną. Wyposażanie mieszkańców wsi w umiejętności cyfrowo-komunikacyjne pozwoli na „zmniejszanie” odległości, a tym samym zwiększanie dostępności do dóbr i usług, szczególnie publicznych. W tym kontekście technologie informacyjno-komunikacyjne traktowane są jako szansa na przezwyciężenie trudności rozwojowych. Ich wykorzystanie jest jednak zależne od dostępności Internetu na danym obszarze. Jego brak lub słaby zasięg pozbawia wybrany teren szans na rozwój oparty na smart technologiach czy smart inicjatywach. W wymiarze lokalnym znaczenia nabierają nie tylko technologie cyfrowe, ale również działania, które zmierzają do poprawy szeroko pojętych warunków życia mieszkańców wsi, także w skali mikro. W tych przeobrażeniach szczególną wartość ma człowiek i jego umiejętności oraz poczucie, że bierne czekanie na nadejście zmian nie ma większego sensu. W tym też kontekście technologia może być co najwyżej narzędziem, gdyż głównym czynnikiem poprawy poziomu i jakości życia stają się kompetencje ludzkie. Dobrze rozpoznane lokalne zasoby ludzkie stanowią podstawę innowacji społecznych, a w konsekwencji konstytuują wzrost odporności obszarów wiejskich pozwalając rozwiązać problemy, przed którymi stoją lokalne społeczności. Tak rozumiana transformacja ku społeczeństwu informacyjnemu ma istotnie szerszy kontekst niż technologie cyfrowo-komunikacyjne i obejmuje szereg zagadnień o charakterze społecznym i rolno-środowiskowym.