Sławosz Uznański-Wiśniewski

Lot Sławosza Uznańskiego to nie tylko symboliczny triumf jednostki, ale też wyraz tego, co może osiągnąć człowiek, jeśli otoczenie – społeczne i instytucjonalne – inwestuje w naukę, wiedzę i pasję. To także przypomnienie, że nauka nie jest fanaberią ani luksusem dla wybranych – to fundament nowoczesnego państwa, źródło innowacyjności, bezpieczeństwa,...
Czytaj

Zyski z członkostwa w UE – twarde dane kontra tania demagogia

Polska nie byłaby dziś w tym miejscu, gdyby nie Unia Europejska. To konkretne miliardy euro, które zasiliły każdą gminę… Gdyby nie środki unijne, nie byłoby wielu nowoczesnych dróg, oczyszczalni, szkół, przedszkoli, orlików, dotacji dla przedsiębiorstw, dopłat dla rolników i setek tysięcy miejsc pracy… Tymczasem nie brakuje dziś takich, którzy manipulują,...
Czytaj

Polacy biedni inaczej. O czym mówią dane o ubóstwie, o czym milczą?

Co roku GUS publikuje raporty o zasięgu ubóstwa w Polsce, posługując się trzema wskaźnikami: skrajnym, ustawowym i relatywnym. W 2024 r. statystyki przyniosły mieszany obraz: spadło ubóstwo skrajne, ale wzrosło relatywne, a liczba osób zagrożonych niedostatkiem nadal przekracza 40 proc.  Czy to znaczy, że Polacy żyją lepiej, ale czują się...
Czytaj

Ubóstwo w Polsce

W 2024 r. zmniejszył się zasięg ubóstwa skrajnego – spadł o 1,4 p. proc. (z 6,6% do 5,2%), choć był to mniejszy spadek niż wcześniejszy wzrost w latach 2022–2023. Tylko w przypadku ubóstwa ustawowego w ostatnich latach obserwuje się wyraźną tendencję spadkową (w 2024 r. spadek o 1,5 p. proc....
Czytaj

Polska wieś się zmienia, ale system nie nadąża

Tekst Sławomira Kalinowskiego „Nowa wieś, stary system. Jak instytucje nie nadążają za przemianami społecznymi”, opublikowany w Liberté!, to coś więcej niż analiza socjologiczna – to mocny sygnał, że coś w naszym podejściu do wsi zwyczajnie nie gra. Polska wieś już od dawna nie wygląda tak, jak jeszcze kilkanaście lat temu, ale...
Czytaj

Biedni pracujący / working poor w UE w 2024

Zjawisko working poor, czyli ubogich pracujących, to jeden z bardziej niepokojących paradoksów współczesnego rynku pracy. Dotyczy ono osób, które mimo zatrudnienia nie są w stanie osiągnąć dochodu pozwalającego na życie powyżej progu ubóstwa. W Unii Europejskiej w 2023 roku problem ten dotyczył 8,2% pracujących powyżej 18. roku życia, natomiast w...
Czytaj

Wskaźnik zagrożenia ubóstwem w 2024 roku (w %)

16,1% mieszkańców UE było w 2024 r. zagrożonych ubóstwem – wynika z danych EU-SILC 2025. To niemal tyle samo co rok wcześniej (16,2%)… Polska z wynikiem 13,8% wypada lepiej niż średnia unijna – to relatywnie dobry rezultat na tle innych państw członkowskich… Warto pamiętać, że ten wskaźnik mierzy przede wszystkim...
Czytaj

Nowa wieś, stary system. Jak instytucje nie nadążają za przemianami społecznymi

To miejsce, gdzie spotykają się globalne procesy gospodarcze z lokalnymi ograniczeniami infrastrukturalnymi. To miejsce nieciągłości – między aspiracjami a realiami, między nowoczesnością a zapóźnieniem. Czy wreszcie to miejsce codziennych kompromisów i walki o godne życie – w cieniu systemu, który patrzy na wieś przez pryzmat przeszłości. Wyobraźmy sobie czasem wieś,...
Czytaj

Kryzys demograficzny. Polska uniknie gospodarczej zapaści?

Polska wkracza w okres demograficznych turbulencji, które będą mieć wpływ na całą gospodarkę i strukturę społeczną. Starzejące się społeczeństwo, niski wskaźnik dzietności i rosnące potrzeby opiekuńcze to wyzwania, które wymagają systemowych odpowiedzi. Eksperci coraz częściej wskazują, że jednym z kluczowych narzędzi, które może złagodzić skutki demograficznej zimy, jest inteligentne i...
Czytaj

Ubóstwo ubogich. Obszary deprywacji potrzeb beneficjentów pomocy społecznej – Seminarium IRWiR PAN

Seminarium IRWiR PAN z udziałem dr hab. Sławomira Kalinowskiego, dr hab. Aleksandry Łuczak, mgr Oskara Szczygła [2 czerwca 2025 r.] Seminarium poświęcone problematyce ubóstwa i wykluczenia społecznego wśród beneficjentów pomocy społecznej – z uwzględnieniem specyfiki obszarów wiejskich. Punktem wyjścia do dyskusji była monografia pt. “Ubóstwo ubogich. Obszary deprywacji potrzeb beneficjentów...
Czytaj

Zapiski z wygnania

To kolejny odcinek moich teatralnych opowieści – jednej z tych pasji, które pozwalają zatrzymać się na chwilę, spojrzeć głębiej, zrozumieć więcej. Było już Życie Pani Pomsel, był Ojciec, były Anioły w Warszawie… Tym razem przyszedł czas na Zapiski z wygnania – spektakl w reżyserii Magdy Umer, z niezwykłą rolą Krystyny...
Czytaj