Przedsiębiorstwo społeczne – ustawa w Sejmie
Celem nowej regulacji prawnej jest zdefiniowanie pojęcia przedsiębiorstwa społecznego. Projekt proponuje przyznanie statusu przedsiębiorstwa społecznego, podmiotom, które działają na rzecz reintegracji zawodowej konkretnych grup osób, działają wyłącznie w sferze pomocy społecznej, ochrony zdrowia i usług społecznych (art. 5.).
Projekt ustawy dosłownie w kilu, choć istotnych, punktach różni się od propozycji przygotowanej przez Zespół ds. rozwiązań systemowych w zakresie ekonomii społecznej, która została przekazana ministrowi pracy w lipcu 2013 roku. Pierwszą ważną zmianą, korespondującą z zapisami wytycznych programów unijnych, jest rozszerzenie katalogu celów działalności przedsiębiorstwa społecznego o reintegrację zawodową osób z zaburzeniami psychicznymi, o których mowa w ustawie z 1984 roku. W projekcie z 2013 roku były wskazane osoby chorujące psychicznie, w rozumieniu przepisów o ochronie zdrowia psychicznego.
Najistotniejszą zmianą jest dalsze uszczuplenie uprawnień przedsiębiorstw społecznych do skorzystania z ulg. Zrezygnowano z zapisów o obniżeniu stawek podatku od nieruchomości oraz zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych. Projekt uzupełniony został natomiast o zapis umożliwiający przedsiębiorcy społecznemu, pod pewnymi warunkami, starać się o dofinansowanie kosztów uzasadnionych szkoleń dla pracowników.
W projekcie znajdują się fragmenty, które są ewidentnym dowodem na to, od jak dawna był on gotowy. W uzasadnieniu projektu pojawiła się zdanie: „obecnie Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej finalizuje prace nad Krajowym Programem Rozwoju Ekonomii Społecznej”. Program ten został przyjęty przez rząd latem 2014 roku.
Prace nad ustawą o przedsiębiorczości społecznej trwały kilka lat. Ustawą zajmował się długo Zespół ds. rozwiązań systemowych w zakresie ekonomii społecznej. W połowie 2011 roku jeden z projektów ustawy został poddany konsultacjom społecznym. Potem projekt był jeszcze kilkakrotnie poprawiany. Skracała się lista korzyści, na jakie mogą liczyć przedsiębiorstwa społeczne (oprócz zwolnienia z podatku dochodowego w pewnym momencie była nawet mowa o zwolnieniach VAT oraz o mechanizmie podobnym do 1% dla organizacji pożytku publicznego).
Klarował się również katalog usług społecznych, których wyłączne świadczenie pozwala starać się o status przedsiębiorstwa społecznego (poza obecnymi opieką nad dziećmi do lat 3, prowadzeniem przedszkoli, wsparciem dla osób niepełnosprawnych, pomocą społeczną i ochroną zdrowia psychicznego, pojawiały w propozycjach się m.in. działania kulturalne czy z zakresu ochrony środowiska). Wreszcie bardzo istotne zmiany w ustawie pojawiły się tuż przed zakończeniem prac, kiedy to dopisano duży rozdział na temat systemu wsparcia dla ekonomii społecznej oraz rady ekonomii społecznej. Ostatecznie również wtedy zdecydowano, że o przyznaniu statusu decyduje Izba przedsiębiorców społecznych (we wcześniejszych wersjach proponowano przydzielenie tej funkcji sądowi).
Gotowy projekt ustawy Zespół przekazał 17 lipca 2013 roku ministrowi pracy. Po przekazaniu ustawy do ministerstwa rozpoczęły się uzgodnienia międzyresortowe, które jednak nie doprowadziły do uczynienia z ustawy projektu rządowego. Ustawa trafia pod obrady sejmu ostatecznie jako propozycja poselska.
Na prace nad projektem ustawy w Sejmie pozostało bardzo niedużo czasu. Ostatnie posiedzenie Sejmu przed wakacyjną przerwą odbędzie się 5 sierpnia a nowy parlament zostanie wybrany w październiku.
Redakcja portalu Ekonomiaspoleczna.pl