Obserwatorium ekonomiczne PTE

Dodatek on-line do „Przeglądu Ekonomicznego”

ISSN 2082-3312            „Przegląd Ekonomiczny” nr 15, kwiecień 2016 r.

 

Sytuacja gospodarczo-społeczna Polski w IV kwartale i końcu 2015 roku

Wprowadzenie
Podejmując się, z inicjatywy Zarządu Wojewódzkiego PTE w Poznaniu, opracowania i publikacji kwartalnych raportów o sytuacji gospodarczo-społecznej w Polsce przyjęliśmy, że raporty te powinny dawać możliwie szeroki przegląd aktualnej sytuacji i tendencji pojawiających się w głównych obszarach funkcjonowania naszej gospodarki. Jako obszary te postanowiliśmy wyróżnić:
1. Szeroko rozumianą sferę realną gospodarki, charakteryzowaną przede wszystkim przez poziom i zmiany aktywności gospodarczej oraz procesy wykorzystania zasobów i potencjału gospodarczego, w tym szczególności sytuację na rynku pracy.
2. Równie szeroko rozumianą sferę finansową obejmującą kształtowanie się podstawowych zjawisk warunkujących dobre funkcjonowanie sfery realnej a odnoszących się do trzech, najistotniejszych jak się wydaje, składników systemu finansowego, za które uznaliśmy: a) kształtowanie się zjawisk pieniężnych, w tym w szczególności inflacji (deflacji), b) funkcjonowanie systemu instytucji finansowych w szczególności systemu bankowego i rynku kapitałowego, c) sytuację finansów publicznych.
3. Sferę zjawisk społecznych towarzyszących i w ostatecznym rachunku stanowiących finalny efekt procesów gospodarczych.
4. Kształtowanie się sytuacji gospodarczo-społecznej w Wielkopolsce.
Przedstawiając nasz inauguracyjny raport o sytuacji gospodarczej, zasadniczo mający dotyczyć IV kwartału 2015 r., z natury rzeczy nie mogliśmy ograniczyć się wyłącznie do sytuacji i zjawisk, które wystąpiły w tym kwartale. Z jednej bowiem strony zjawiska te należało umieścić na szerszym tle tworzonym przez procesy przebiegające w całym 2015 roku, zaś z drugiej strony nie dla wszystkich podejmowanych przez nas aspektów sytuacji gospodarczo-społecznej istnieją wystarczające informacje, pozwalające na charakterystykę ich przebiegu w tym kwartale. W rezultacie prezentowany tu raport, choć zasadniczo ukazywać ma stan i procesy obserwowane w polskiej gospodarce u progu 2016 roku, w niektórych aspektach, ze względu na niedostępność danych dotyczących IV kwartału, omawia sytuację wcześniejszą w oparciu o najbardziej aktualne dostępne informacje. Także w odniesieniu do zjawisk poddanych analizie, często dysponowaliśmy jedynie niepełnymi lub prowizorycznymi danymi, które nie pozwalają na formułowanie zdecydowanych i ostatecznych diagnoz i ocen. Stając jednak przed dylematem wyboru między aktualnością a precyzją i szczegółowością tego raportu, świadomie opowiedzieliśmy się za jego możliwie najwyższą aktualnością, godząc się na wymuszone tym uproszczenia i ograniczenia precyzji naszych analiz i ocen.

 

Podejmując się redakcji raportów PTE o bieżącej sytuacji gospodarczej, stanąłem przed zadaniem dobrania zespołu autorów będących specjalistami i znawcami zjawisk oraz procesów określających najważniejsze sfery naszego życia gospodarczo-społecznego. W wyniku przeprowadzonych rozmów i konsultacji w skład tego zespołu weszli:
– Dr, dr Joanna Mazurkiewicz i Piotr Lis z Katedry Polityki Gospodarczej i Samorządowej UEP, którzy w ramach naszych raportów zajmą się charakterystyką sytuacji gospodarczej w sferze realnej, a w szczególności kształtowaniem się aktywności gospodarczej zarówno w ujęciu makroekonomicznym jak i (na tyle na ile będzie to możliwe) w różnych aspektach strukturalnych;
– Dr hab. Baha Kalinowska-Sufinowicz z Katedry Makroekonomii i Badań nad Rozwojem UEP, która w naszych raportach omawia kształtowanie się sytuacji na rynku pracy;
– Dr hab. Maciej Cieślukowski z Katedry Finansów Publicznych UEP, który w naszych raportach zajmie się omówieniem sytuacji finansów publicznych;
– Dr Paweł Błaszczyk z Katedry Polityki Gospodarczej i Samorządowej UEP, specjalizujący się w analizie i ocenie zjawisk związanych z funkcjonowaniem procesów pieniężnych, w szczególności inflacji oraz zmian wartości pieniądza oraz ich wpływu na gospodarkę;
– Dr Krzysztof Waliszewski z Katedry Pieniądza i Bankowości UEP, przedmiotem zainteresowań którego będzie w naszych raportach sytuacja sektora finansowego, w szczególności bankowego, a także procesy obserwowane na rynku kapitałowym;
– Dr Sławomir Kalinowski z Katedry Ekonomii na Wydziale Ekonomiczno-Społecznym Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, który ze względu na ograniczoną dostępność aktualnych danych, podjął się trudnego zadania charakterystyki zmian i tendencji w kształtowaniu się zjawisk społecznych;
– Dr Marek Urbaniak z Katedry Polityko Gospodarczej i Samorządowej UEP, który w naszym zespole objął pieczę nad charakterystyką sytuacji społeczno ekonomicznej Wielkopolski.
Inaugurując w tym składzie publikację kwartalnych raportów o sytuacji gospodarczej, zdajemy sobie sprawę, że w wielu aspektach, zarówno ze względu na ograniczoną dostępność odpowiednio zaktualizowanych informacji, jak i ze względu na nasze własne niedoskonałości i błędy, czytelnik nie znajdzie w tym raporcie odpowiedzi na wiele nurtujących go pytań. Mamy jednak nadzieję, że mimo tych braków nasze raporty pozwolą ich czytelnikowi na wyrobienie sobie poglądu o najważniejszych procesach gospodarczych i społecznych zachodzących w naszym kraju i o mogących w związku z tym powstawać szansach i zagrożeniach. Równocześnie chcielibyśmy zadeklarować, że w kolejnych wydaniach naszych raportów (na tyle, na ile będzie to możliwe w oparciu o dostępne informacje) będziemy dążyli do poszerzenia i pogłębienia naszych analiz i lepszego dostosowania ich do oczekiwań czytelników.
                                                                            red. nauk. Janusz J. Tomidajewicz

 

 

 

Obserwatorium Ekonomiczne PTE. IV kwartał i koniec 2015 roku
(pdf – pełne wydanie raportu)

1. Wzrost gospodarczy i podstawowe proporcje makroekonomiczne – Piotr Lis i Joanna Mazurkiewicz (pdf, str. 3-5)

2. Sytuacja na rynku pracy – Baha Kalinowska-Sufinowicz (pdf, str. 6-8)

3. Finanse publiczne i budżet. Stan finansów publicznych na koniec 2015 roku – Maciej Cieślukowski (pdf, str. 9-11)

4. Pieniądz i stabilność cen – Paweł Błaszczyk (pdf, str. 12-13)

5. Sektor bankowy i rynek kapitałowy – Krzysztof Waliszewski (pdf, str. 14-17)

6. Wybrane wskaźniki nierówności społecznych – Sławomir Kalinowski (pdf, str. 18-22)

7. Ogólna ocena sytuacji gospodarczo-społecznej Polski u progu 2016 roku – Janusz J. Tomidajewicz  (pdf, str. 23-24)

8. Sytuacja społeczno-gospodarcza w Wielkopolsce – Marek Urbaniak  (pdf, str. 25-26)